1983ko eta 1988ko ufaletan baino euri gehiago egin du asteburuan Elgoibarren

elgoibarren.net 2011ko aza. 10a, 17:20

 
1983ko eta 1988ko ufaletan baino euri gehiago egin zuen joan den asteburuan Elgoibarren, baina ibaian eginiko lanei esker, kalteak ez dira ordukoak izan. Bestalde, Elgoibarko alkatea Aldundiko eta Jaurlaritzako ordezkariekin bildu da euriteek sorturiko kalteei nola aurre egin aztertzeko. Kaltetuek eman beharreko pausoak ere azaldu ditu.

 

  Datuei erreparatuz gero, 1983ko eta 1988ko ufaletan baino euri gehiago egin zuen joan den asteburuan. Euria egiteko moduagatik (kantitatea eta iraupena) 1988koetatik baino 1983tik antz gehiago eduki dute asteburuko euriteek, hau da, bi egunetan bota zuen euririk gehien. Orduko hartan, elgoibartarrak San Bartolome jaiak ospatzen ziharduten bitartean, metro koadroko 113 litro ur eta 128 litro jaso zituzten, bi egunik euritsuenetan, Eibarko meteorologia estazioan (Elgoibarren ez zegoen estaziorik sasoi hartan).
 Joan den asteburuan, berriz, metro koadroko 115 eta 135 litro ur jaso zituzten, zapatuan eta domekan, Santa Klarako komentuko estazioan. Metereologiako Estatu Agentziak (AEMET) zabaldutako datuen arabera, Gipuzkoan, Artikutzan (354 l/m2-ko) eta Azpeitian (352 l/m2-ko) bakarrik egin zuen Elgoibarren baino euri gehiago. Euri asko egin arren, sorturiko kalteak txikiagoak izan dira, ordea, oraingoan (ikus hemen kalte nabarmenenak); horregatik dihardugu euriteez eta ez ufalez. 80. hamarkadako bi ufaletan, aldiz, sekulakoak izan ziren kalteak.
•Ufalen tragedia
 1983ko ufaletan ez zen inor hil Elgoibarren. Hala ere, kalteak izugarriak izan ziren. 24 familia etxerik gabe gelditu ziren eta 1.200 milioi pezetako galerak zenbatu zituzten. Elgoibar hondamen-eremu izendatu zuten. Zoritxarrez, bost urte geroago, ufalen eraginez ere, beste hondamendi bat gertatu zen, elgoibartarrentzat aurrekoa baino larriagoa: 1988ko uztailaren 19an gainezka egin zuen Deba ibaiak eta zazpi lagun hil ziren herrian, batzuk automobila ateratzeko ahaleginetan. 1988ko ufaletan egun bakarrean bota zuen euri guztia, metro koadroko 170 litro ur, hain zuzen ere. Ibaiak gainezka egiteaz gain, ibaiadarretan eta inguruko mendietan pilatutako urek sekulako kalteak eragin zituzten. Ondoko taulan konpara ditzakezue datuak: 
 1983ko ufalak
 1988ko ufalak
 2011ko euriteak
 Eguna  l/m²  Eguna  l/m²  Eguna  l/m²
 Abuztuak 23
 21,8  Uztailak 17
 0  Azaroak 4
 23,8
 Abuztuak 24
 34,2  Uztailak 18
 9,5  Azaroak 5
 115,7
Abuztuak 25
 113  Uztailak 19
 170  Azaroak 6
 135,9
 Abuztuak 26
 128  Uztailak 20
 0,5  Azaroak 7
 10,2
 Guztira: 297 l/m²  Guztira: 180 l/m²  Guztira: 294 l/m²
 1983ko ufaletako zenbait argazki:

Deba ibaia 1983ko ufaletan.

Madalako partea eta San Frantzizko kalea 1983ko ufaletan.

Nafarroa Plaza, 1983an.

Kalde handiak eragin zituen urak.

Kaltetuentzako gomendioak
Euriteen biharamunean kaltetuen deiak jasotzen hasi zirela azaldu du Alfredo Etxeberria Elgoibarko alkateak, eta euriteen ondorioz kalteak izan dituzten herritarrek jarraitu beharreko gomendioak azaldu ditu prentsaurrekoan. "Kaltetuek kalteak ondo dokumentatzea da egin behar duten lehen gomendioa. Argazkiak atera, kalteak azaldu, kokapena zehaztu eta asegurua duen ala ez azalduz, besteak beste. Funtsezkoa da ahal den informazio guztia batzea".

 Asegururen bat dutenek hari pasa beharko diote informazio guztia. Bestalde, legeak jasotzen duen moduan, metro koadroko 90 litro ur baino gehiago bota zituenez, aseguratu gabekoek ere badute kalte-ordainak eskatzeko eskubidea, aseguru partzuergoen bitartez. Errenta baxuko bizilagunek bakarrik egin dezakete baina eskaera hori (Udalean). Partzuergoak Foru Aldundiko, Eusko Jaurlaritzako eta Espainiako Gobernura aurkeztuko lituzke gero laguntza eskaerak. Diru laguntzak jasotzeko aukera ireki berri du, hain justu, Espainiako Gobernuak. Hilabeteko epea dago laguntzak jasotzeko.


 Foru Aldundiko eta Jaurlaritzako ordezkariekin batzar bat eduki zuela azaldu du Etxeberriak. Kalteen inguruko informazioa batu zuten lehen bilera batean, eta bigarrengo bileran, berriz, lau eskaera egin zituen Elgoibarko Udalak aipaturiko erakundeen aurrean. "83tik hona Deba ibaian egin diren hobekuntza eta lanek, itxura batean, bere fruituak eman dituztela ikusi dugu joan den asteburuko euriteek erakutsi diguten moduan. Baina, beti gerta daitezke ezustekoak. Kasu honetan, esaterako, orain astebete eginiko euri zaparrada funtsezkoa izan zen kalte handiagoak ez izateko. Hark salbatu gaitu". Alkatearen esanetan, kalte handienak jaso dituen landa ingurunean egin behar dira orain hobekuntzak eta mantenu lanak, eta horixe da erakundeen aurrean aurkeztu duten lehen eskaera. "1988ko ufalek, eta asteburuko euriteek, erakutsi diguten moduan, arriskua ez dator Deba ibaitik bakarrik, landa inguruetako errekastoak, bideak eta kanalizazioak zaindu behar dira", gaineratu du. Egon daitezkeen laguntzak eskatzeko bitartekari lanak egiteko ere eskatu dio Elgoibarko alkateak Foru Aldundiari. Ildo beretik, Udalak landa inguruetako kalteak konpontzeko diru asko gastatu beharko duela aurreikusiz, eta krisi ekonomiko egoeran gaudela kontutan hartuz, Foru Aldundiari diru publikoa itzultzeko betebeharra biguntzeko eskatu dio Udalak Aldundiari. "Gisa honetako ezusteko gastuetarako diru gehiago edukiko genuke horrela", dio alkateak.


 Azkenik,garaje, baxu eta komertzioen jabeei ura ateratzeko erabiltzen diren ur-ponpak eskuratzeko gomendioa luzatu die Etxeberriak. "Garaje batzuk badituzte eta erabili dituzte horrelako ur-ponpak, baina ur kantitate handiegiak ateratzeko ez direla gai ikusi da".