Minbiziaren aurkako tratamendua jasotzen ari zen garaian ezagutu zuen Mari Searak Jordina Arnau, eta zer den bizitza: sendagiria jasota pozarren onkologikotik irten zen unean jakin zuen Jordinari bularreko minbizia diagnostikatu ziotela. Berarekin gelditu nahiko lukeela esanez hitzordu eske ari zitzaion laguna whatsappez. 2019ko uztailaren 4a zen. Berriro minbizia, berriro eztarrian korapiloa. Gaixotu zenean berak falta izan zituen erreferente haien bila ari zen orain laguna. 28 urte bete berriak zituen Arnauk, eta lanpostua eta gertuko ingurua laga eta Kataluniatik Euskal Herrira bizitzera iritsi berria zen. Gaztea zen, familian ez zuen minbizi kasurik izan aurrez, eta horregatik seguraski, ginekologoak berak ere mamurik ez ikusteko esan zion, bularrean gogortasun bat sentitu zuela esanez ikaratuta joan zitzaion estreinako aldian, baina iritsi zen "hostiakoa". "Denbora galduarazten ari nintzaiola ere sentiarazi zidan ginekologoak, baina insistitu nuen eta biopsiaren emaitzekin batera iritsi zitzaidan gero danbatekoa. Kaka eginda nengoen, izugarrizko beldurra nion sufritzeari. Nik aukeratu ez nuen mundu baterako VIP sarrera jaso nuen, errusiar mendiaren itxura duen eta bizitza osoa aldatzen digun mundurakoa, eta eskutik heldu eta bere prozesua bizipenetatik kontatuko zidan norbait behar nuen, minbiziaren inguruan dena delako oso estereotipatua, denak dirudielako beltza, oso homogeneoa eta heriotzari oso lotua; beste diskurtso bat behar nuen", azaldu du Arnauk. Minbizia inguratzen duten tabuak uxatuko zizkion norbait nahi zuen, kontatuko ziona bazekiena, minbizia marroi handia dela, baina esango ziona, baita ere, sarri isiltzen dena: minbizia duen bitartean pertsona hori bizirik dagoela eta beraz, bizitzan egin dezakegun dena egin dezakeela: bizi, negar, barre, maitatu, desiratu... "Minbiziaz hil daiteke, bai, eta tratamendua gogorra da, baina zergatik mugatu behar gara gaixotasuna biktima paperean bizitzera? Nik ez nuen besteen errukiz bizi nahi; izango zen izan behar zuena, baina bizirik nengoen eta bizi nahi nuen; eta hala egin nuen", dio horren harira Searak. Pentsakera hori izateagatik minbiziaz arinkeriaz hitz egitea leporatu dietenik ere izan dela aitortu du Arnauk, eta azpimarratu du: "Ez diogu garrantzirik kendu nahi ezerri. Amorragarria eta gogorra da hau dena oso, eta errespetatzen ditugu, jakina, minbizia bizitzeko era guztiak, baina subjektu aktibo garela defendatzen dugu guk".
Diskurtso eta egiteko hori du Izan Iñurri elkarteak sorreratik. Julene Illarramendi, Miren Cuerdo eta Jone Zabala lasartearrek sortu zuten taldea, Illarramendiren ama [Eba Elexpuru] minbiziaz hil eta bi urtera, eta Elexpuruk gorputzean tatuatuak zituen "inurri langileei" zor die elkarteak izena. Sortzaileek aitortua dute pretentsio handirik gabe sortu zutela elkartea, minbizia dutenen alde zerbait egiteko, eta hala hasi zirela kamisetak eta zapi solidarioak josten eta saltzen, dirua bildu eta dohaintzan emateko [Zapi bat erosten duen pertsona bakoitzeko gaixo batek beste zapi bat jasotzen du].
Orain, "eklosioan" dago elkartea. Iazko otsailean batu ziren talde eragilera Jordina Arnau eta Olatz Mercader, eta geroztik, antolatu dituzte bertso-saio solidarioak, biluztu dira eta sortu dute egutegi bat minbizia dutenen errealitatea eta gorputzak erakusteko, sortu dituzte podkastak [(MIN)Bizi euskaraz eta Dragón Cáncer gaztelaniaz], antolatu dituzte formazio saioak eta arteterapia saioa, tematu dira dibulgazioan eta ikerketan, eta ehundu dute minbizia zuzenean edo zeharka bizi izan dutenen sare bat, elkarri entzuteko, elkar zaintzeko eta beren beharrei erantzuteko. Sortu dute "espazio libre, seguru eta konfiantzazkoa" minbizia normalizatzeko eta gaixotasunaren inguruan taburik gabe hitz egiteko. Eta egiten dute hori dena, ikuspegi feminista eta eraldatzaile batetik, osasuna ere, gizonezkoen ikuspegitik aztertzen delako gaur, eta ondorioz, kontsultategian deseroso sentiarazi dituzten galderak eta erantzunak ere jaso dituztelako sarri.
- ERREPORTAJEA osorik BARREN aldizkariko 1272. zenbakian -PDF-